Szanowni Państwo,

chciałabym ponowić temat poprawności językowej wyrazu gościni. Od ostatniego wpisu w poradni o tym słowie minęło dziesięć lat. Czy gościni zagościła w polszczyźnie oficjalnej? Jak postrzegać tę żeńską formę? Czy jest ona w jakikolwiek sposób nacechowana? Będę bardzo wdzięczna za odpowiedź. 

Z wyrazami szacunku

KR

Prosimy o wyjaśnienie kwestii:

czy właściwe jest użycie słowa „Murzyn” , (dla nazwania Kalego) i „murzyńskie” (dla określenia zwyczajów i wierzeń) podczas omawiania lektury „W pustyni i w puszczy”?

Z góry dziękujemy za odpowiedź

uczniowie klasy szóstej SP1 Niechobrz

Chciałabym się dowiedzieć, czy z punktu widzenia kultury języka istnieją jakieś specjalne zasady konstruowania, pisania e-maili? Czy najlepiej po prostu stosować zasady dotyczące listów tradycyjnych?
Pozdrawiam,
Aleksandra Sobieraj

Szanowni Państwo,
Jak wiadomo, liczebniki zbiorowe występują w języku polskim między innymi w połączeniu z policzalnymi rzeczownikami występującymi tylko w liczbie mnogiej (pluralia tantum), np. drzwi – dwoje drzwi, itp. Ja bardzo chętnie dowiedziałbym się, czy można ich użyć w połączeniu z niepoliczalnymi rzeczownikami występującymi tylko w liczbie mnogiej które – mimo wszystko – dają się policzyć. Chodzi o nazwy miast (Ateny, Helsinki, Katowice…) lub krajów (Niemcy, Chiny, Włochy…). Czy można mówić o dwojgu Niemczech, podróżować do obojga Chin itd., czy należy powiedzieć dwóch Niemczech, obu Chin?
Dziękuję bardzo z góry,
Alessandro Pettini

W Słowniku nazw własnych Jana Grzeni jest w haśle Bojkowie dopisek „rzadziej: Bojki”. W haśle Łemkowie nie ma analogicznej formy. Czy Łemki to forma dopuszczalna? W Poradni było już pytanie o żeńską formę od Łemko (Łemkini). Czy żeńska forma od Bojko to Bojkini?

Która forma zdania jest prawidłowa?
Mam trzy psy czy Ja mam trzy psy.
Masz samochód? czy Czy ty masz samochód?

"Słownik nazw własnych” J. Grzeni oraz „Nowy słownik ortograficzny PWN” pod red. E. Polańskiego podają, kiedy polszczymy imię osoby narodowości innej niż polska. Zgodnie z tymi zasadami w obydwu wymienionych źródłach w części słownikowej można znaleźć Michaiła Bułhakowa. Tymczasem Bułhakow pojawił się jako Michał (spolszczony) w książkach wydanych przez: Czytelnika, Ossolineum, PIW, Znak, Wydawnictwo Dolnośląskie, Luk, MUZĘ SA i jeszcze kilka innych, mniej znanych. Nie są to oczywiście wszystkie przypadki, a i wydawnictwa nie muszą być jakoś szczególnie przywiązane do danej formy. To samo Wydawnictwo Dolnośląskie, które wydało „Mistrza i Małgorzatę” Michała, dziś wydaje książkę o Michaile. Niemniej na mój osąd forma Michał jest częstsza, co dodatkowo mogę podeprzeć wyliczeniami z mojej półki: 14 książek Michała (albo o Michale), i tylko jedna Michaiła.
Wspomniałem na początku o zasadach polszczenia imienia – pisownia Michał mogłaby nie być z nimi sprzeczna, jeśliby zaliczyć Bułhakowa do grona wybranych przypadków, jedną z zasad jest bowiem szczególne traktowanie wybranych osób. Może źródła poprawnościowe również powinny Bułhakowa do nich zaliczyć?
J.B.

Jak poprawnie spolszczyć łacińskie słowo moribundus, oznaczające osobę umierającą? Spotkałem się parę razy z formą moribund, jednak wydaje mi się, że lepiej brzmi (ten) moribunda – przez analogię do (tego) wagabundy (łac. vagabundus).

Mam pewien problem z pisownią nazw statków i okrętów. W naszej rodzimej literaturze występuje kompletny chaos – każdy autor pisze inaczej: wielkim literami ORP GROM, kursywą ORP Grom, z cudzysłowem ORP „Grom” (z tego, co pamiętam, w piśmie cudzysłów może być zastąpiony kursywą – czy to prawda i czy zawsze można stosować wymiennie cudzysłów i kursywę?) lub normalnie ORP Grom.
Z tego, co widzę, w literaturze angielskojęzycznej w przypadku okrętów nie stosuje się cudzysłowu (ale tam rządzi się to prawdopodobnie innymi prawami).
Czy jest jakaś różnica, jeśli piszemy o konkretnej jednostce lub jeśli piszemy o całym typie, np. okręt typu Grom i jednostka ORP „Grom”?
Moja ogromna prośba – czy moglibyście Państwo rozjaśnić mi ten temat?

Pozdrawiam
Michał Kopacz

Szanowni Państwo,
co począć z pisownią i odmianą nazw miejscowości rumuńskich? Jeśli w jednym tekście mam: Cluj-Napoca, Fagaras (ze stosownymi znakami diakrytycznymi oczywiście), Blaj, Oradea Mare i Gherla, to mogę chyba napisać, że coś się działo w Klużu-Napoce, pewnie również w Fogarasz, ale czy także w Blażu, Oradei (czy Oradii???), Mare, Gherli? Poza tym: Braszow czy Braszów? W Słowniku nazw własnych J. Grzeni podana jest ta druga pisownia, ale czy trzeba polszczyć aż tak?
Czekam z ciekawością na odpowiedź –
Marianna C.